İmamət məqaminin Allah hüzurunda hikməti
Həccin şərtlərindən birində rəhbər məsələsinə işlenir. Bir rəvayətdə oxuyuruq, əgər insan Nuhun (ə) ömrü qədər yaşaya ve tüm ömrü boyunca Kəbənin yaxınlığında günlərlə oruc tutub geədən sübhə qədər namaz kılsa, lakin vilayət rəhbərliyin'in olup olmadığı da, her bir yerde . [1] Çünki, həccin dəyəri ve kamilliyi imamın görüşülmesine bağlıdır. Onun sağlıklı olması ve bir an önce hazır olması gerekiyor. [2] Məkkə ve Kəbənin dəyəri məsum imamın rəhbərliyinə xatirdir. [3]
وَأَنْتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَد» لَا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ «
«Ve olsun bu şəhərə (Məkkəyə)»
«Sənin (ey Peyğəmbər (sənə helal olan) şəhərə. Məkkə Peyğəmbərsiz butpərəstlərin şəhəri və Kəbə də rəhbərsiz butxana olardı»
Yəni Kəbənin rəhbərliyi əgər vilayət xəttində boyunca Kəbə butxanaya çevrildi ve onun vəziyyəti elə bir həddə çatardı ki, Kəbənin kiliddarı olan əbu Sufyan, Taifin şey-işrəri onun biri kötü . Ve Kəbənin böyüklüyü, rəhbərliyi, şərabdan məst olan sərxoşların arasında, başqalarının da gözlerinin qarşısında, Taifin digər sərxoşlarının hüzurunda şərab qiymətinə alınıb-satılardı. [4]
Çox mühüm bir değil
Bilirik ki, əbrəhənin fil dəstəsinə süvar olmuş qoşunu Kəbəni dağıtımmaq üçün Məkkəyə daxil olmuşdu, lakin Mütəal Allah ابابیل» «- (əbəbil) adlanan quşların dəstəsi vasitəsilə daşları leşkərin başına yağdırdı v ə onları məhv etdi. Onlar yaralandılar ve Allah Kəbəni korudu (bu hadisə »Fil« surəsində bəyan olunub). Lakin imamının müxaliflərindən »olan İbni Zübeyr bir vaxt Kəbəyə pənah aparmışdı. Hökümət məqamı Həccac ibni Yusifin əli ilə qəsb olundu ve o, Kəbəni sapandla söküb dağıttı. Amma Allah Teâlâ Kəbənin üçün əbabil göndərmədi olması. Çünki Kəbə imamla müxalifətçilik edənlərin də pənah yeridir ve belə olduğuqda Kəbə dağılsa da Allahdan qəzəb nazil olmaz.
Bəli, imama müxalif olan kəs əgər Kəbəyə pənah aparmışsa və Kəbə (əbabil nazil olmadan) dağılıbsa, burada həqiqi dəyər bir rəhbərin məqamıyladır [5] ve imamın müxalif üçün gərək heç bir məkan bu cür əmin olmasın.
Kəbənin dəyəri odur ki, ona baxmaq belə ibadətdir, onu bina edən İbrahim (ə), əmək verən İsmail (ə) ve tovhid gülüstanının pərvanələri, ənbiya və övlüyalar, möminlər Kəbənin əsl çok güzel. Amma imam burada bir mühümdür ve yeriniz üzgün ve bir numaralıdır. Çünki imamın dünyadaki gəlişi ve beşiyi burada olmuş, Kəbənin divarı təəccüblü şəkildə imamın anasına xatir yarlanmış ve həzrət əli (ə) məhz bu evdə doğulmuşdur ve ə hər bir dəyərin təməli, sütunu odur. İmamlar ziyarətnamələrdə »Şəhərin sütunu« kimi tanıtılmıştır.
Kəbənin sütunu imamdır, Məkkənin sütunu imamdır, aləmdəki mövcud olanlar imama xatirdir ve həzrət Məhdidir [6] (şərafətli zühurunu Allah Təala tezləşdirsin). Eğer imam olmasaydı, kendin batırırdın. Məkkədə həcci yerinə yetirənlər hər il həzrət Məhdidinin (ə.f.) hüzurundadırlar. [7] Ve öz hərəkətlərini ona göstərməyə çalışırlar. İmam Səccad (ə) Şam məscidində bir minbərə qalxıb, Yəzidin qarşısında, özünü tanıtmaq üçün ve həm də Bəni Üməyyənin cinayətlərinə məhkum edilməsi barədə bir xütbə dedi və o xütbəd bir parça qeyd edirik;
[8] «اَ نَا ابنُ مَکَّة وَمِنی، اَنَا اِبنُ زَمزَمَ وَ صَفَ ا»
»Mən Məkkənin oğluyam, ali tovhid evinin oğluyam, mən Zəm-zəm və Səfanın oğluyam, tovhid evinin rəhbəri gərək tək Allaha inanan rəhbər olsun. Mən Minanın oğluyam, biz əzizlərimizin kanını tovhidin yolunda veririk, İbrahim (ə) kimi bayram edirik. Mən Zəm-zəmin oğluyam, o su ki, hər bir dərdin dərmanıdır. Hər bir çətinliyin üçün bizim yolumuz var, biz mənəviyyatla coşan bir çeşməyik. Mən Səfanın oğluyam, biz heç bir çöpçü əməl və günah etmişik, heç vaxt olmayıb ve olmayacaq da«. Bəli, imam olmazsa hörməti olmaz.
Rafette imam olmasa da bu ağaçlar çok daha iyi ve daha iyi imam olmasa da, onu çok iyi anlıyoruz. Minada imam olmasa həqiqi şeytana daş atılmaz. Zəm-zəm suyunun yaxınlığında imam olmasa, o suda hayat nişanı olmaz ve ilğıma bənzəyər.
Baxmayaraq ki, bütün həyatın diriliyi, yaşamı suya bağlıdır مِنَ المَاء کُلُّ شَیءٍ حَیُّ - lakin hər bir insanın mənəvi həyatı bir rəhbər imamdır.
«دَعَاکُم لِمَایُحییکُم»
Peyğəmbəri-Əkrəm (s) sizə həqiqi həyatı və insanlığı başa salır. Əsasən də həcc faydalı və dünyagörüşlü, İslami yaşam proqramlarından ibarət elə zəngin bir lövhədir ki, onda iman, hicrət, infaq, səbr, namaz, ibadət, qan, paklıq, vəhdət, məad, tovhid və imamət, bütün bunlar o lövhədə gizli qalmışdır. Bu mənada ki, yəni imamət olmasaydı Peyğəmbərin (s) bütün zəhmətləri və təbliği təsirsiz olardı.
«وَاِن لَم تَفعَل فَمَا بَلَّغتَ رِسَالَتَهُ»
Yəni, əgər imamın rəhbərlik məqamı xəbərini camaata çatdırmasan Allahın risalətini tamamlamış olmayacaqsan və sənin 23 illik zəhmətin faydasız olacaq. Əgər İslamın bu səpkidə düzənlənməsi, (həcc əməlləri) imamət məsələsi və İslam ümmətinin rəhbəri diqqətdən kənarda qalsa həcc əməlləri təsirsizdir.
Məgər görmürsən bizim milyonlarla namazlarımız Məscidul-həramda təsirsizdir və pislikləri inkar edib qarşısını almaq olmur. Müsəlmanları heç bir qüvvə hökümətin zillətindən azad edə bilmir. Məgər bütün bu qüvvələrdən aldığımız zərbələr kiçik düşmənlərimizdən olan İsrail kimi deyilmi? Bunlar ona görədir ki, Həcdə haqq olan rəhbər məsələsində hələ də qəflətdədirlər. Həcdə imam olmayınca həmin zillətlər, məzlumiyyət, əsarət şərqdən-qərbə ardıcıl olaraq hər tərəfi əhatə edəcək. İndiki həcdə imamın rolunun əmiyyətinə işarə olundu, daha bu sualları vermək olmaz; nə üçün »Məqami-İbrahim«-dən(ə) uzaq durmaq olmaz? Və nə üçün təvaf namazını »Məqami-İbrahim«in (ə) arxa tərəfində qılırıq? Bütün bunlar rəmzdir və həm də, ibadət və təvaf etməklə yanaşı asimani bir rəhbərin məqamını mülahizə etməyi bizə öyrədir. Həmçinin namazda »Məqami-İbrahim«-dən (ə) qabaqda dayanma, nəinki Məkkədə, hətta imamların hərəmlərində də bizə fərman verilib ki, namaz vaxtı imamın mütəhhər qəbrinin qarşısında dayanmaq olmaz, bu bir ədəbdir və onu bizə İslam təlim etmişdir. Iki rükət təvaf namazı »Məqami-İbrahim«-in (ə) arxasında qılırıq və bu əməl Allah evinin zəvvarlarının icra etdikləri təməttö ümrə həccinin üçüncü əməlidir. Əvvəlcə miqatda ehram libasını geyinirik və ləbbeyk deyirik, sonra Məkkəyə gəlirik və təvaf edib namaz qılırıq. İmam Sadiq (ə) təvaf namazından sonra alnını səcdəyə qoyub elə münacat edərdi və səcdədən sonra o qədər ağlayardı ki, mübarək üzünün çöhrəsi göz yaşlarına qərq olardı.[9]
[1] »Mən lə yəhdur«
[2] Bihar, cild-99, səh-374
[3] Bələd surəsi, 1 və 2-ci ayələr
[4] Ayətullah Cavadi Amulinin məqaləsi
[5] Mən lə yəhdur, cild-2, səh-249
[6] قالَ الصَّادِق (ع):«لَوبَقِیَتِ الارضُ بِغَیرِ اِمَامٍ لَسَاخَت» Səh-72 Usuli-kafi, »Kitabul-hiccə«, bab: «أَنَّ الاَرضَ لاَ تَخلُوا مِن حُجَّةٍ»
[7] Biharul-ənvar, cild-52, səh-152
[8] Biharul-ənvar, cild-45, səh-138
[9] Bihar, cilt-99, səh-214
Muhsin Kıraati
Müəlliflik hüququ əbədi Nur müəssisəsinə məxsusdur